رکورد گرمای ماه سپتامیر ٢٠٢٣/ پدیدۀ ال نینیو (El Niño) هنوز کمتر از اوج خود و احتمال افزایش دما در سال های آینده

Elninoبی بی سی فارسی- مت مک‌ گرات و مارک پوینتینگ از تیم خبرهای اقلیمی و علمی بی‌ بی‌ سی: سازمان اقلیمی اتحادیه اروپا روز پنجشنبه اعلام کرد که ماه گذشته داغ‌ ترین سپتامبر از زمان ثبت رکوردها بود، به طوری که رکورد قبلی را با فاصله زیادی شکست.

سپتامبر ۰.۹۳ درجه سانتیگراد گرمتر از میانگین سپتامبر در فاصله سال‌ های ۱۹۹۱ تا ۲۰۲۰ بود و نیم درجه بالاتر از رکورد قبلی که در سال ۲۰۲۰ ثبت شد.

کارشناسان می‌گویند ادامه تصاعد گازهای گرم‌کننده زمین به علاوه پدیده آب و هوایی ال نینیو علت این وضع است.

برخی دانشمندان گفتند که میزان این افزایش آنها را شوکه کرده است.

به گفته آنها ۲۰۲۳ اکنون «در مسیر» بدل شدن به گرمترین سال از زمان ثبت رکوردها قرار دارد.

گرمای شدید ماه سپتامبر در پی ثبت داغ‌ترین تابستان از زمان شروع رکوردها در نیمکره شمالی روی داد.

داده‌های سازمان خدمات تغییر اقلیم کوپرنیک نشان می‌دهد که سپتامبر شاهد بیشترین جهش نسبت به میانگین درازمدت در رکوردها از ۱۹۴۰ است.

برخی از جزئیات در این داده‌ها دانشمندان را تکان داده است.

زیک هاسفادِر، محقق با تجربه، در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «از نظر من به عنوان یک دانشمند علوم اقلیمی، این ماه به به طرز عجیبی اوت بود.»

عبور از میانگین بلندمدت دوران اخیر - سی و چند سال اخیر - به اندازه تقریبا یک درجه به اندازه کافی نشانه بدی هست، اما حتی این رقم هم جهش حتی شدیدتر در برخی نقاط زمین را به درستی نشان نمی‌دهد.

برای مثال در اروپا ابعاد افزایش دما به اندازه‌ای بود که ۲.۵۱ درجه سانتیگراد از میانگین بلندمدت بالاتر رفت.

دکتر سامانتا برگِس، معاون مدیر سازمان خدمات تغییر اقلیم کوپرنیک، گفت: «دمای بی‌سابقه برای این وقت سال که در ماه سپتامبر مشاهده شد رکوردها را با فاصله فوق العاده‌ای شکسته است.»

یک معیار مهم که اقلیم شناسان در نظر می‌گیرند تفاوت میان دمای کنونی و دما در دوره‌ای است که استفاده گسترده از سوخت‌های فسیلی شروع نشده بود.

دمای ماه پیش حدود ۱.۷۵ درجه سانتیگراد بالاتر از دمای دوره ماقبل صنعتی بود - بالاترین رقم برای یک ماه واحد که تاکنون ثبت شده.

این باعث تشویش زیادی در میان محققان خواهد شد.

رهبران سیاسی جهان در جریان نشست سال ۲۰۱۵ پاریس توافق کردند برای نگه داشتن میزان افزایش دما در حد ۱.۵ درجه سانتیگراد بکوشند.

ارقام ماه سپتامبر هنوز ناقض آن توافق نیست، چون هدفی که در پاریس تعیین شده به سال‌ها اشاره دارد نه ماه‌ها. اما مسلما دمای ثبت شده جهتی نگران کننده دارد.

دانشمندان معتقدند که دما امسال در مجموع به محدوده ۱.۵ درجه‌ای نخواهد رسید، اما به گفته سازمان کوپرنیک ۲۰۲۳ «در مسیر» بدل شدن به گرمترین سال از زمان ثبت رکوردها قرار دارد.

اگر سال را از ژانویه تا آخر سپتامبر در نظر بگیریم، ۲۰۲۳ فعلا با اختلاف ۰.۰۵ درجه سانتیگراد بالاتر از سال ۲۰۱۶ است که گرمترین سال در تاریخ به حساب می‌آید.

در ماه اکتبر هم دمای شدید ادامه یافته و رکوردها را در بسیاری نقاط از جمله اسپانیا شکسته است.

به علاوه با توجه به اینکه پدیده ال نینیو هنوز به اوج خود نرسیده، احتمال دارد دمای جهانی حتی بیش از این نسبت به میانگین جهش کند.